ERKEKLERDE CİNSEL İSTEKSİZLİK NEDENLERİ VE TEDAVİSİ

       Cinsel isteksizlik, “cinsel istek azalması”, “cinsel soğukluk”, “azalmış cinsel arzu”, “ azalmış cinsel istek bozukluğu”, “ hipoaktif cinsel istek” kavramları cinsel isteksizliği ifade etmek için kullanılmaktadır. Cinsel isteksizlik eskiden daha çok kadınlarda görülürken günümüzde erkeklerde cinsel isteksizlik giderek artmaya başlamış, aktif cinsel yaşamı olan pek çok erkeğin ve çiftin yaşamlarını olumsuz yönde etkilemeye  devam etmektedir. Uzun süre devam etmesi dahilinde ereksiyon (sertleşme) sorunlarına yol açabilmektedir.

ERKEKLERDE CİNSEL İSTEKSİZLİK NEDİR?

     Erkeklerde cinsel isteksizlik kişide cinsel içerikli düşüncelerin, fantezilerin ve cinsel etkinlik için isteğin az olması ya da olmamasıdır. Bu hal kişide sürekli ya da yineleyici olarak süre giden bir durumdur. Kişi cinsel isteği başalatamaz. Cinsel aktivite için kendiliğnden bir girişimde bulunmaz. Çoğu zaman eşin cinsel taleplerini geri çevirir ya da görmezden gelir. Çoğu zaman yorgunluk gibi bahaneler bularak durumu geçiştirmeye çalışır. Eşi rahatsız olmadıkça bu durumdan şikayetçi değildir. Halinden memenun gibi görünür. Eşle cinsel ortamlardan kaçınır. Bu komuyu konuşmak istemez. Kendisi bu durumdan şikayetçi olmadığı için kendiliğinden çözüm arayışına girmez. Eşin baskısı ya da evlilik bitme noktasına gelmesi sebebi ile cinsel terapi arayışına girer.

   Cinsel isteksizlik sorunu yaşayan erkelerin eşleri çoğu zaman bu durumu kişisel algılar. Eşleri tarafından çekiçi bulunmadıklarını, arzulanmadıklarını ve sevilmediklerini düşünürler. Eşlerindeki azalmış cinsel istek bozukluğuna büyük bir hayal kırıklığı, zaman zaman da öfke patlamaları ile tepki verirler. Evlilikte cinsel isteksizlik çiftin romantik ilişkisini etkiler. Bazı çiftlerde sık sık tartışmalara neden olarak evlilik ilişkisini büsbütün kötüleştirebilir.

    Erkeklerde düşük cinsel istek bozukluğu farklı şekilerde olabilir. Bazı kişiler tüm cinsel uyaranlara karşı isteksizlik yaşarken bazıları sadece eşe karşı cinsel isteksizlik yaşar. Bazı erkelerde yaşam boyu isteksizlik varken bazılarında sonradan gelişmiş olabilir. Cinsel terapide en çok eşe karşı cinsel isteksizlik vakaları ile karşılaşılmaktadır.

CİNSEL İSTEKSİZLİĞİN TÜRLERİ

 Yaşam boyu: Cinsel isteksilik, kişi cinsel acıdan etkin olduğundan beri vardır.

Edinsel tip: Kişi olağan bir cinsel işlevsellik evresi yaşadıktan sonra başlamıştır.

Yaygın: Cinsel isteksizlik her durunda mevcuttur. Belirli durumlar, belirli uyarımlar ya da eşlerle sınırlı değildir.

Durumsal: İsteksizlik yalnızca belirli durumlar, belirli tür uyarımlar ya da eşlerle ortaya çıkar.

DSM-5 TANI KIRITERLERİNE GÖRE ERKEKLERDE DÜŞÜK CİNSEL İSTEK BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ

• Cinsel içerikli düşüncelerin ya da düşlemlerin ve cinsel etkinlik için isteğin sürekli ya da yineleyici olarak az olması ya da olmaması.
• Bu durum kşinin sosyal işlevselliğinde belirgin bir sıkıntıya ve eşler arası soruna neden olur.
• Bu belirtiler en az 6 aydır sürmektedir.
• Bu cinsel işlev bozukluğu cinsel kökenli olmayan bir ruhsal bozuklukla daha iyi açıklanamaz. Maddeye/ilaca ya da başka bir sağlık durumuna bağlanamaz.((köroğlu, 2014, S.211)

ERKEKLERDE CİNSEL İSTEKSİZLİK NEDENLERİ NELERDİR?

İnsanlar yorgunluk, stres, aile krizleri, iş yoğunluğu gibi nedenlerle yaşamlarında gelip gecici olarak cinsel isteksizlik sorunu yaşayabilirler. Böyle durumlarda yaşanan istesizlik kendiliğinden yavaş yavaş düzelir. Cinsel isteksizlikte tekrar eden ve süre giden bir durum söz konusudur.

Her insan canlısının içinde cinsel güç vardır. Bazen cinsel isteksizlik bir sonuçtur. Böyle bir durumda cevaplanması gereken soru ne olduda cinsel istek azaldı? sorusudur. Bu sorunun cevabıda cinsel isteksizliğin kişi ile olan bağlantısını bulmakata saklıdır. Cinsel isteksizliğin nedenleri kişiden kişiye ya da çiftten çifte değişmekle birlikte erkelerde cinsel isteksizlik nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Ekonomik koşullar,eşe karşı derin kırgınlık, evlilik sorunları,partnerin reddetmesi,
• Bazen çalışma hayatındaki zorluklar gibi dış koşullar cinselliğin son sıralara atılmasına neden olabiliyor.
• Çocuklukta yaşanan homoseksüel ve ensest etkileşimler.
• Perfornans anksiyetesi: partnerimi tatmin edemezsem korkusu. Erkek bu korkuyu yüksek yoğunlukta yaşarsa zamanla cinsel isteksizlik yaşamaya başlayabilir.
• Eşi seks nesnesi olarak göremeyip eşi kutsallaştırma. Eşi kutsallaştırma daha çok evlenince doğumda ve emzirme dönemlerinde başlar.
• Endişe, suçluluk, kaygı ve utanma gibi güçlü duygular sindirim sistemi uyku ve konsantrasyonu etkileyeceği gibi cinsel arzuyu da etkileyebilir.
• Cinsel iletişimsizlik: Eşler arası iyi iletişim cinsel arzuyu destekler. Çift arasındaki gerginliği azaltarak cinselliği daha keyifli hale getirir.
• Yakınlık korkusu: 0-6 yaş arasında ebeveynleri tarafından incitilen cocuklar kendini koruma amacıyla partnerleri ile aralarında bir sınır koyarlar.
• İlişkideki güç dinamikleri: cinselliği ellerinde kalan tek silah olarak kullanmak evliliklerindeki güç dağılımının bir yansıması olabilir. Aşağılama, suçlama, eleştirme, gibi evlilik ve ilişki çatışmaları cinsel arzuyu engeleleyebilir.
• Majör depresyon
• Erkeğin ihtiyaçlarının kadın tarafından karşılanmaması. Erotizim alan bir erkek daha arzulu hisseder.
• Eşzamanlı yaşanan erken boşalma, serleşme ve geç boşalma gibi başka cinsel işlev problemlerinin varlığı.
• Parnerde görülen cinsel soğukluk, uyarılma bozukluğu ve orgazm bozukluğu gibi cinsel işlev problemleri.
• Masturbasyon ve porno bağımlılığı
• 18 yaşını tamamalamadan cinsel etkinlik yaşamak.
• Uygunsuz ortam:herkesin cinsel istek ve uyarılma konususnda kendine özgü şartları vardır. Bu şartlardan bağımsız olarak vücudun gereken tepkiyi vermesi beklenemez.
• Uykusuzluk ve stres.
• Depresyon, ilaç, alkol ve madde kullanımı.

ERKEKLERDE CİNSEL İSTEKSİZLİK TEDAVİSİ

Erkeklerde cinsel isteksizlik sorunun tedaviside önce neden saptanır. Nedene göre uygulanacak cinsel terapi formule edilir. Düşük cinsel istek bozukluğu  kişinin bireysel dinamiklerinden ya da iç ruhsal süreçlerinden kaynaklanıyorsa  bireysel cinsel terapi önerilir. Azalmış cinsel istek daha çok ilişki dinamikleri ile ilgili görünüyorsa cinsel çift terapisi (çift terepisi) uygulanır. Cinsel isteksizlik nedenleri ilişkiye bağlı ise önce o ilişkiyi yapılandırmak gerekir. Önce çiftin kadın erkek olarak yakınlaşması lazım. Bazen çifler arasında kadın erkek ilişkisinden ziyade ebeveyn çocuk ilişkisi ya da şevkat ilişkisi olabiliyor. Çift arasında güç ve iktidar mücadalesi varsa bu alan çalışılarak suçlamaya eleştirmeye ve savunmaya son verme üzerinde çalışılır.

   Cinsel isteksizlik sorunun ortaya çıkmasında cinsel mitler ve cinselliğe bakış acısında sorun varsa cinsel terapist kişi/ çift ile birlikte bunları yeniden organize etme çalışmaları yapar. Cinsel terapi seansları içeriğinde cinsel terapi uzmanı doğru cinsel eğitim ve doğru cinsel bilgi vermeye çok özen gösterir. Cinsel senaryolarımız, düşüncelerimiz, inançlarımız cinsel arzuyu etkiler. Azalmış cinsel arzu bozukluğu sorununun psikolojik tedavisisinde cinselliğe olumlu bir bakış açısı geliştirmek, abartılı beklentileri normalize etmek, sağlıklı cinsel senaryolar geliştirmek, cinsel terapinin önemli odak naktalarından birirdir. Bazen kişinin libidosu farkında olmadan abartılı bir şekilde iş, kariyer ve hobilerle ilgilenmek gibi diğer yerlere akıyor olabilir. Böyle bir durumda cinsel danışman kişinin hayat önceliklerini yeniden sıralamasında danışana rehberlik eder.

        Utanç, suçluluk, günahkarlık gibi duyguların çalışılması ve normalleştirilmesi lazım.Danışanın duygusal yüklerinden kurtulması lazım. Seksi yeniden tanımlamak, cinsel senaryoları güçlendirmek, yeni kavramlar öğretmek danışanın cinsel enerjisinin salıverilmesinde etkili çinsel terapi yöntemleri olduğu bilinmektedir. İsteksizliğin cinsel terapisinde tutum dağişikliğinin yanı sıra davranış değisikliği üzerinde çalışmak cinsel terapinin önemli amaçlarından biridir. Bu amaca ulaşmak için çifte, nedene göre bazı cinsel terapi egzersizleri verilerek daha işe yarar davranışların artırılması sağlanır

 ERKEKLERDE CİNSEL İSTEK NASIL ARTIRILIR?

   Erotik film izleme, erotik kitaplar okuma, erotik uyarıyı artırma, cinselliğin eşle konuşulması, cinsel arzuların ve fantezilerin partnerle konuşulması, sonra uygulamaya dökülmesi boşalma ve orgazımla biten cinsel aktivitelerin artırılması cinsel terapide erkelerde cinsel isteği arttırmada kullanılan cinsel terapi yöntemlerinden bazılarıdır.

    Pek çok erkek eşinden bunları talep etmez ya eşin kendiliğinden yapmasını bekler ya da içine kapanmayı yeğler. Cinsel arzunun beslenmesi için cinsellikle ilgili ihtiyaçlarını , taleplerini, eşi ile konuşabilmesi ve bunları talep edebilmesi lazım. Konuşulamayınca çift arasında cinsellik te pek olmuyor. Bu anlamda evlilikte cinsel isteksizliğin ana sebeplerinden biride erkeğin eşinden erotizim istemekten vaz geçmesidir. Böylece koca yavaş yavaş duygularını bastırır. Duygularını bastırdığı zaman yavaş yavaş cinsel istekte bastırılmış oluyor.

      Psikolojik uyarılmanın artırılması erkeklerde cinsel isteğin artırılmasının en önemli yollarından biridir. Erkeğin eşi terafından kimliğin onaylanması o ilişkide geçerli kılınması; daha adaptif cinsel senaryolar canlandırma; cinsel fanteziler yolu ile hayal dünyasını artırma psikolojik uyarılmayı artırmanın belli başlı yolalrından bazılarıdır. Erkeğin bireyselliğini yaşabilmesi, libidonun serbet bırakılmasına yardım eder.

         Cinsel isteğin artırılmasında iyi bir partner ilişkisi çok önemli. Kocanın eşi tarafında geçerli kılınmaya takdir edilmeye ihtiyacı var. Ayrıca erkelerde uyku kalitesi de libidonun salınımında önemli nokta oalarak kabul edilir. Cinsel terapi sürecinde başarılı cinsel deneyimler sağlamaları için bazı cinsel egzesizlerin verimesi cinsel isteksizlik tedavisi sürecinde cinsel terapinin önemli odak noktalarından biridir. Böylece cinsel beklenti ve fantezilerin davranışa dökülmesi sağlanmış olur. Bu egzersizler uyarılmayı artıtırır, uayarılma da cinsel isteği artıtır.

Shu.Güldane Kavgacı
Aile ve Evlilik Terapisti&Cinsel Terapist

Kaynaklar

1-Kaplan,S.,(2014) Yeni cinsel terapi,( çev.Bolat.F), Ankara:CK

2- leiblum,S.R(2013),Cinsel terapi ilkeriri ve uygulamaları,(Çev.bolat F,Gül.A), Ankara: CK.

3-Amerikan Psikiyarı Birliği,(2014), Ruhsal bozukluklar tanısal vesayımsal el kitabı,5.baskı(Çev.Köroğlu.E),Ankara:hekimler yayınbirliği.

Ford,V.(2019), Cinsel sorunlar,(Çev.Yener,N), İstanbul:Kuraldışı.